1. ZAŁOŻENIA PROGRAMU WYCHOWANIA

Misja – wizja szkoły

Misją szkoły w obszarze pracy wychowawczej jest – budowa kompleksowo oddziaływającego środowiska mającego na celu wszechstronny rozwój osobowy uczniów (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, estetycznym, duchowym i fizycznym).

2. CELE PRACY WYCHOWAWCZEJ

Uznajemy, że nasza misja polega na kształceniu w naszych wychowankach:

    1. motywacji i dociekliwości jako podstawy do pracy nad sobą, odkrywania osobistych możliwości i deficytów;
    2. motywacji, wiedzy i umiejętności niezbędnych do samodzielnego poszukiwania ważnych dla siebie wartości, ich hierarchizacji i dokonywania wyborów w każdej sytuacji;
    3. umiejętności określania osobistych potrzeb i interesów oraz ich zaspokajania na zasadzie godzenia dobra własnego z dobrem innych;
    4. umiejętności konstruktywnego, realistycznego określania osobistych celów życiowych ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie;
    5. umiejętności brania na siebie odpowiedzialności za siebie i za efekty swojego postępowania wobec innych;
    6. szacunku dla dobra wspólnego w społeczności szkoły i innych społecznościach, w którym przyjdzie im funkcjonować; 
    7. umiejętności intrapsychicznych i interpersonalnych umożliwiających rozpoznanie i wyrażanie osobistych możliwości, potrzeb, zachowań i postaw w sytuacjach społecznych oraz do komunikowania się z innymi ludźmi i ich rozumienia;
    8. postaw prospołecznych i umiejętności wchodzenia w konstruktywne relacje na terenie szkoły rozumianej jako wspólnota nauczycieli i uczniów;
    9. nawyku dbałości o zdrowie własne i innych ludzi oraz umiejętności tworzenia środowiska sprzyjającego zdrowiu;
    10. postaw sprzyjających ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecznemu, takie jak: uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, ciekawość poznawcza, kreatywność, przedsiębiorczość, kultura osobista, gotowość do uczestnictwa w kulturze, podejmowania inicjatyw oraz do pracy zespołowej;
    11. postawy obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji. 

3. PROJEKT KSZTAŁTOWANIA OSOBOWOŚCI UCZNIA

Wychowanie to wspieranie i wspomaganie ucznia w jego rozwoju w wymiarze: intelektualnym, psychicznym, społecznym, estetycznym, duchowym i fizycznym. W powyższych wymiarach osiągnąć chcemy:

rozwój intelektualny:

§ logiczne myślenie;
§ wnioskowanie i uogólnianie;
§ dociekliwość;
§ postawy twórcze;
§ poszukiwanie twórcze;
§ zainteresowania;
§ wrażliwość;
§ łatwość przyswajania treści.

rozwój psychiczny:

§ umiejętność przyjmowania krytyki;
§ rozpoznawanie i nazywanie swoich stanów emocjonalnych;
§ tworzenie trwałych związków emocjonalnych;
§ umiejętność okazywania uczuć i mówienia o nich;
§ umiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych;
§ umiejętność oceny własnej wartości (samoocena);
§ samoświadomość – motywacja;
§ samodyscyplina.

rozwój społeczny:

§ umiejętność łatwego nawiązywania kontaktów;
§ umiejętność współpracy i współdziałania w zespole;
§ kształtowanie postaw przygotowujących do pełnienia różnych ról społecznych;
§ umiejętność właściwego zachowania się w określonych sytuacjach;
§ umiejętność rozwiązywania konfliktów;
§ niesienie pomocy słabszym;
§ branie na siebie odpowiedzialności za wykonanie zadań;
§ umiejętność ponoszenia konsekwencji;
§ asertywność – wyrażanie opinii, obrona stanowiska.

rozwój estetyczny:

§ wrażliwość na piękno otoczenia;
§ znawstwo sztuki;
§ wyrabianie dobrego gustu i smaku;
§ bogactwo i kultura słownictwa;
§ dbałość o higienę osobistą.

rozwój duchowy:

§ tolerancyjność;
§ uświadomienie i stosowanie systemu wartości;
§ umiejętność odróżniania dobra od zła (myślenie wartościujące, rola sumienia);
§ kształtowanie odwagi cywilnej;
§ kształtowanie postawy otwartości.

rozwój fizyczny:

§ kształtowanie postaw aktywnych ruchowo;
§ uczenie twórczego spędzania czasu wolnego;
§ świadomość zdrowego stylu życia;
§ świadomość zasad zdrowego żywienia;
§ uczenie kierowania własnym postępowaniem; bronienie się przed zagrożeniami niszczącymi zdrowie: jak nikotyna, alkohol, narkotyki, agresja, przemoc;
§ odporność na negatywne wpływy różnych patologicznych zjawisk oraz środków przekazu.

4. ZADANIA SZKOŁY

Nauczyciele w swojej pracy wychowawczej, wspierając w tym zakresie obowiązki rodziców powinni zmierzać do tego, aby uczniowie:

§ znajdowali w swojej szkole środowisko, w którym aktywnie będą mogli rozwijać wszystkie sfery osobowości (w wymiarze: intelektualnym, psychicznym, społecznym, estetycznym, duchowym i fizycznym);
§ rozwijali w sobie dociekliwość poznawczą, ukierunkowaną na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie;
§ stawali się coraz bardziej samodzielni w wyborach indywidualnych i społecznych, godząc umiejętnie dążenie do dobra własnego z dobrem innych, odpowiedzialni za siebie;
§ nabywali odpowiedzialności za siebie i innych;
§ dbali o przestrzeganie praw i wolności człowieka;
§ poszukiwali, odkrywali i dążyli przez rzetelną naukę i pracę do osiągnięcia celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie;
§ kształtowali umiejętności komunikowania się, słuchania innych i rozumienia ich poglądów;
§ uczyli się szacunku dla dobra wspólnego jako postawy życia społecznego;
§ przygotowywali się do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie 
w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształtowania postaw patriotycznych;
§ uczyli się budowania obrazu własnej osoby w oparciu o rzetelną samoocenę;
§ przygotowywali się do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości;
§ umieli działać na rzecz tworzenia w szkole wspólnoty nauczycieli i uczniów.

5. POWINNOŚCI WYCHOWAWCÓW:

1. Do zadań nauczyciela wychowawcy należy sprawowanie opieki wychowawczej nad uczniami, a w szczególności:

a) tworzenie warunków wspomagających rozwój ucznia, proces jego uczenia się oraz przygotowania do życia w rodzinie i społeczeństwie,
b) inspirowanie i wspomaganie działań zespołowych uczniów,
c) podejmowanie działań umożliwiających rozwiązywanie konfliktów w zespole uczniów oraz pomiędzy uczniami a innymi członkami społeczności szkolnej.

2. Wychowawca w celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1:

  • otacza indywidualną opieką każdego wychowanka,
  • planuje i organizuje wspólnie z uczniami i ich rodzicami:
  • różne formy życia zespołowego, rozwijające jednostki i integrujące zespół uczniowski,
  • ustala treści i formy zajęć tematycznych na godzinach do dyspozycji wychowawcy.

3. Wychowawca współdziała z nauczycielami uczącymi w jego klasie, uzgadniając z nimi i koordynując ich działania wychowawcze wobec ogółu uczniów, a także wobec tych, którym potrzebna jest indywidualna opieka (dotyczy to zarówno uczniów szczególnie uzdolnionych jak i z różnymi trudnościami i niepowodzeniami).

4. Wychowawca utrzymuje kontakt z rodzicami uczniów w celu:

  • poznania i ustalenia potrzeb opiekuńczo-wychowawczych ich dzieci,
  • współdziałania z rodzicami, tzn. okazania im pomocy w ich działaniach wychowawczych wobec dzieci i otrzymania od nich pomocy w swojej pracy,
  • włączenia ich w sprawy życia klasy i szkoły.

5. Wychowawca współpracuje z pedagogiem szkolnym i innymi specjalistami świadczącymi kwalifikowaną pomoc w rozpoznawaniu potrzeb i trudności także zdrowotnych oraz zainteresowań i szczególnych uzdolnień uczniów.

6. Organizację i formy udzielania tej pomocy na terenie szkoły określają przepisy w sprawie zasad udzielania uczniom pomocy psychologicznej i pedagogicznej.

7. Wychowawca ma obowiązek zapoznania ucznia i jego rodziców z systemem oceniania wewnątrzszkolnego, zasadami ustalania ocen rocznych i warunkami ich poprawiania oraz z trybem odwoławczym od wystawionych ocen i oceny z zachowania i kary nałożonej na ucznia.

8. Wychowawca planuje wycieczki wspólnie z rodzicami i wychowankami.

9. Wychowawca może z wychowankami zorganizować Dzień Wiosny – 21 marca. 

W tym dniu można odstapić od formy zajęć lekcyjnych i zorganizować inne zajęcia szkolne. Formę tych zajęć ustala wychowawca klasy wraz z uczniami w porozumieniu z dyrekcją szkoły. Uczeń, który nie weźmie udziału w takich zajęciach, musi usprawiedliwić swoją nieobecność.

10. Wychowawca spełnia swoje zadanie poprzez:

Pracę z zespołem klasowym:

  • utworzenie zespołów uczniowskich w klasie,
  • zorganizowanie wyborów do rady uczniowskiej,
  • pracę z klasową radą uczniowską (udział w planowaniu pracy),
  • organizację imprez klasowych,
  • organizowanie narad klasowych i wdrażanie do samorządnej działalności,
  • zagospodarowanie pomieszczeń klasy,
  • organizowanie życia kulturalnego i towarzyskiego w klasie,
  • bieżące informowanie uczniów o aktualnych sprawach szkoły,
  • organizowanie współpracy i współzawodnictwa między zespołami uczniowskimi,
  • współpracę z biblioteką szkolną poprzez „łączników”,
  • organizowanie i kierowanie pracą zespołów uczniowskich,
  • wdrażanie i motywowanie uczniów do pracy nad sobą,
  • organizowanie wycieczek,
  • wdrażanie uczniów do pełnienia ról społecznych,
  • obserwację zjawisk zachodzących w klasie i dogłębne poznawanie ucznia, jego zdolności, zainteresowań i potrzeb.

Współpracę z rodzicami:

  • organizowanie spotkań z rodzicami,
  • utworzenie klasowej rady rodziców i współpraca z nią,
  • bieżące informowanie o organizacji pracy i życiu wewnętrznym w klasie i szkole, o trudnościach i osiągnięciach w pracy wychowawczej, 
  • omawianie z rodzicami planu pracy wychowawczej,
  • organizowanie otwartych lekcji dla rodziców,
  • włączenie rodziców w przygotowanie uroczystości klasowych,
  • włączenie rodziców do prac społecznych w klasie,
  • włączenie rodziców do preorientacji zawodowej,
  • organizowanie indywidualnych kontaktów z rodzicami,
  • organizowanie imprez klasowych dla rodziców,
  • pedagogizację rodziców.

11. Wychowawca ma prawo korzystać w swej pracy z pomocy merytorycznej i metodycznej ze strony placówek i instytucji oświatowych i naukowych, a w szczególności:

  • pedagoga szkolnego,
  • psychologa,
  • Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, 
  • nauczyciela – opiekuna,
  • doradcy metodycznego

12. Kompetencje wychowawcy klasowego:

  • ustala ocenę zachowania, według kryteriów ocen zachowania,
  • opiniuje uczniów,
  • kieruje systemem nagród i kar w obrębie klasy,
  • reprezentuje klasę na posiedzeniach rady pedagogicznej.

13. Zakres odpowiedzialności:

Wychowawca klasy odpowiedzialny jest za:

  • realizację tematyki godzin do dyspozycji wychowawcy klasy,
  • organizację życia wewnętrznego w klasie,
  • estetyczny wygląd klasy,
  • majątek klasy

14. Nauczyciele wychowują głównie przez modelowanie i oddziaływanie własnymi postawami oraz przekonywującą prezentację własnych umiejętności, które chcą przekazać wychowankom.

15. Poznają sytuacje rodzinne każdego wychowanka.

17. Opracowują w oparciu o „Program wychowawczy szkoły” klasowy plan wychowawczy (w porozumieniu z uczniami i rodzicami).

18. Podejmują systematyczne wysiłki zmierzające do wytworzenia prawidłowej atmosfery wspólnoty klasowej.

19. Uczestniczą we wszystkich wydarzeniach ważnych dla klasy (np. uroczystości klasowe, szkolne, biwaki, rajdy, wycieczki itp.), w których biorą udział wychowankowie.

20. Czuwają nad postępami i frekwencją uczniów, pozostają w stałym kontakcie z rodzicami, znają sytuację materialną wychowanków.

21. Organizują pomoc w trudnej sytuacji materialnej (zapomogi, bezpłatne obiady).

22. Organizują pomoc w nauce:

  • samopomoc koleżeńską,
  • zespoły wyrównujące wiedzę.

23. Współpracują z nauczycielami poszczególnych przedmiotów, pedagogami szkolnymi, dyrekcją szkoły w rozwiązywaniu bieżących problemów dydaktyczno-wychowawczych.

24. Prowadzą prawidłowo i systematycznie dokumentację klasową.

25. Uczą umiejętności celowego działania (umiejętności stawiania celów w życiu i sposobów ich realizowania).

26. Kształtują umiejętności komunikowania się i działania w społeczności.

27. Aktywnie rozwijają wszystkie sfery osobowości wychowanków.

6. INDYWIDUALNA PRACA WYCHOWAWCZA Z POSZCZEGÓLNYMI UCZNIAMI

W przypadku uczniów o szczególnych trudnościach nauczyciele prowadzą pracę indywidualną polegającą na:

§ diagnozowaniu wychowanka i ustalaniu indywidualnego planu postępowania opiekuńczego lub korekcyjnego;
§ stałym wspieraniu ucznia w jego bieżących problemach;
§ uzgadnianiu elementów diagnozy i planu postępowania korekcyjnego 
w różnych formach współpracy z innymi nauczycielami;
§ ewaluacji pracy indywidualnej z uczniem na superwizjach, spotkaniach zespołu, konsultacjach z psychoedukatorami i innymi nauczycielami.

7. ZADANIA NAUCZYCIELI

  1. Warunkiem stawiania uczniowi wymagań punktualności i obecności na lekcjach jest rzetelne odnotowywanie obecności w dzienniku.
  2. Podstawowym obowiązkiem jest punktualne rozpoczynanie i kończenie oraz solidne przygotowanie zajęć.
  3. Nauczyciel prowadzi indywidualnie rozmowy z rodzicami w zależności od zachodzących potrzeb.
  4. W szkole organizowane są indywidualne konsultacje w czasie trwania zebrań z rodzicami.
  5. Każdy nauczyciel kieruje się dobrem ucznia.
  6. Dba o wszechstronny rozwój ucznia (praca z uczniem zdolnym – koła zainteresowań, praca wychowawcza).
  7. Wszyscy nauczyciele wprowadzają do tematyki swojego przedmiotu elementy programu wychowawczego naszej szkoły.
  8. Wszystkich nauczycieli obowiązuje stałe doskonalenie merytoryczne, pedagogiczne i etyczne.
  9. Obowiązkiem każdego nauczyciela jest każdorazowe reagowanie na dostrzeżone dobro i zło.
  10. Zadaniem każdego nauczyciela jest dopilnowanie prawidłowego sposobu spędzania przerw przez uczniów, zwrócenie uwagi na kulturę zachowania.
  11. Nauczycielom przysługuje podmiotowe traktowanie ich przez dyrekcję, rodziców, kolegów i koleżanki.

8. ZADANIA PRACOWNIKÓW NIEPEDAGOGICZNYCH

  1. Obowiązkiem każdego pracownika szkoły jest reagowanie na niewłaściwe zachowania ucznia i poinformowanie o tym wychowawcy.
  2. Każdy pracownik winien być przykładem dla dzieci i młodzieży.
  3. Pracownicy szkoły stwarzają warunki do realizacji programu wychowawczego.

9. ZADANIA RODZICÓW

  1. Rodzice uczestniczą w życiu szkoły, współpracują z wychowawcą klasy, radą rodziców, dyrekcją.
  2. Świadomie współpracują ze szkołą zgodnie z jej założeniami wychowawczymi.
  3. Rodzice mają obowiązek uczestniczyć w zebraniach klasowych i szkolnych.
  4. Zobowiązuje się rodziców do zawiadomienia wychowawcy o przewidywanej dłuższej nieobecności ucznia w szkole oraz usprawiedliwienia każdorazowej nieobecności.
  5. Rodzice utrzymują stały kontakt z wychowawcą.
  6. Rodzice powinni dbać o odpowiedni strój, wygląd i podstawowe potrzeby dziecka.
  7. Niezbędnym elementem wychowania jest pomoc młodzieży w obowiązkach życia rodzinnego i domowego.
  8. Rodzice są zobowiązani do skontaktowania się ze szkołą na każdorazowe wezwanie.
  9. Propozycje współpracy rodziców ze szkołą to udział w:

§ wycieczkach, imprezach kulturalnych itp.;
§ działaniach gospodarczych np. remonty bieżące;
§ wspieranie finansowe budżetu rady rodziców.

10. SPOSOBY ODDZIAŁYWANIA W RÓŻNYCH SYTUACJACH WYCHOWAWCZYCH

1. Sytuacje pozytywne

1.1. Rozwój osobowy ucznia powinien przebiegać we wszystkich wymiarach, powinno go cechować:

§ kultura osobista;
§ dbałość o otoczenie szkoły;
§ systematyczna pomoc w bibliotece szkolnej i w innych agendach szkolnych np. SU itp.;
§ pomoc koleżeńska udzielana uczniom słabszym w nauce;
§ systematyczna pomoc ludziom starszym, samotnym, niepełnosprawnym;
§ prezentowanie szkoły na zewnątrz – udział w konkursach przedmiotowych, turniejach, zawodach sportowych;
§ udział ucznia w ekologicznym życiu szkoły i gminy;
§ zasługi w promocji zdrowia i zdrowego trybu życia;
§ zasługi dla ochrony życia i środowiska;
§ pomoc pracownikom szkoły w ochronie i poszanowaniu mienia szkolnego.

1.2. Podstawą systemu wychowawczego jest nagradzanie. Istotną formą wzmocnienia pozytywnego są: 

§ pochwały ustne lub pisemne wychowawcy, dyrektora w obecności klasy, szkoły i rodziców, 
§ dyplomy, listy gratulacyjne do rodziców,
§ nagrody książkowe i rzeczowe.

2. Sytuacje negatywne

2.1. Za negatywne sytuacje wymagające interwencji wychowawczej i poniesienia określonych konsekwencji przez ucznia uważa się:

§ nieuzasadnione opuszczanie zajęć szkolnych, pojedynczych godzin;
§ spóźnianie się na zajęcia;
§ nierzetelne wykonywanie powierzonych obowiązków;
§ brak obuwia za zmianę;
§ dewastowanie i marnotrawstwo dóbr materialnych;
§ niszczenie środowiska przyrodniczego;
§ agresywne zachowanie, wulgarny sposób bycia;
§ niewłaściwa kultura języka;
§ przemoc fizyczna w stosunku do ludzi i zwierząt;
§ niewłaściwe wykorzystywanie pracy innych;
§ palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie narkotyków i innych środków odurzających;
§ kradzieże;
§ brak szacunku dla nauczycieli, pracowników szkoły, kolegów;
§ zachowanie godzące w dobro szkoły;
§ zachowania podlegające kodeksowi karnemu.

11. DZIAŁANIA DORAŹNE, OKOLICZNOŚCIOWE, TRADYCJE I ZWYCZAJE SZKOLNE 

  • akademie, rocznice narodowe;
  • apele;
  • sprzątanie świata;
  • współpraca z Zielenią Miejską, Spółdzielnią Mieszkaniową „Zgoda”;
  • opieka nad cmentarzem jeńców włoskich;
  • wyjścia uczniów do kina, teatru, muzeum i filharmonii;
  • organizowanie konkursów (czytelniczych, recytatorskich, przedmiotowych i zawodowych);
  • spotkania z ciekawymi ludźmi;
  • działalność organizacji szkolnych;
  • rajdy rowerowe, wycieczki, biwaki;
  • gromadzenie pamiątek, dokumentów, które dobrowolnie przekazują osoby dorosłe – rodziny lub organizacje.